Ken jij jouw saboteurs? Die angstige of strenge stemmetjes in je hoofd die je tegenwerken in het waarmaken van je dromen? Misschien herken je dit wel: je wilt een nieuwe richting inslaan in je leven, je wilt er echt voor gaan, maar toch….het lukt niet. Of misschien begin je er al niet eens aan, geef je snel op. Grote kans dat beperkende overtuigingen, negatieve gedachten over jezelf je dwars zitten. Deze stemmetjes zijn vaak heel kritisch over jou; je doet het niet goed genoeg, anderen zullen je vast niet aardig vinden, je zult vast falen, je bent te lui, te oninteressant enzovoort.
Hoe werkt een saboteur?
Saboteurs komen vaak in de vorm van gedachten, gevoelens (angst, onzekerheid) of een vorm van moeheid/passiviteit/lusteloosheid. Die laatste herken ik uit de beginperiode waarin ik mijn coachingspraktijk begon op te zetten. Zodra ik plannen wilde maken kreeg ik een sterk gevoel van energiegebrek en lusteloosheid. Dus zodra ik mijn droom wilde realiseren, stak er een saboteur de kop op. Om mij eens lekker te dwarsbomen. Ze werken vaak onbewust, ik had geen idee dat hier een saboteur aan het werk was. Als je er wat beter op let, begint zo’n saboteur vaak met ”Ja, maar”. Ja, maar ‘ik heb geen tijd’, ‘het is niet realistisch’, ‘ik ben te moe’, ‘ik ben niet gefocust genoeg’, enzovoorts. Het lijkt wel een universele wet. Zodra jij iets wilt doen dat echt goed voor je is, je licht wilt laten schijnen, creëer je ook een schaduwkant. Deze twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, het licht en het donker van yin en yang. Beiden zijn in jou aanwezig en het gaat er om wat je er mee doet. Kijk jij je schaduwen aan of ren er voor weg? Je kunt met jouw licht de schaduwen doen verminderen, maar daar kom ik later op terug.
Waar komen ze vandaan?
Ergens in de loop van je leven zijn je saboteurs ontstaan (vaak in de vroege jeugd). Meestal naar aanleiding van angstige of teleurstellende gebeurtenissen. Dit kunnen grote of kleine dingen zijn die indruk hebben gemaakt. Zoals een juf die heel boos zegt dat het nooit wat met je wordt, omdat je steeds zo zit te dromen. Als dat toen indruk op je heeft gemaakt en je gelooft het, maak je het intern en blijf je het herhalen. Je hebt dan de overtuiging over jezelf gevormd dat je nooit echt iets voor elkaar zult krijgen omdat je een dromer bent.
Vaak zijn het dingen waarvoor je als kind gestraft of juist herhaaldelijk geprezen werd. Zo herinner ik mij dat mijn ouders mij altijd prezen dat ik mij zo goed zelf kon redden en altijd zo lief zelfstandig aan het spelen was (zonder hen steeds te storen). Dit heb ik toen omgevormd tot het idee dat het goed is om alles zelf te doen. En zo was een nieuwe saboteur geboren. Hulp vragen is nu nog steeds een lastig ding voor mij.
Ze hebben ook een functie
Waarom zijn die saboteurs er überhaupt als ze je tegenwerken en je eigenwaarde omlaag halen? Op een of andere manier zijn ze in het leven geroepen om je te beschermen. We hebben allemaal in onze basis de behoefte om ons veilig, geaccepteerd en bekwaam te voelen. De saboteur zorgt ervoor dat je in die behoeften voorzien wordt. Ben je bang dat je niet goed genoeg bent? Dan zorgt de saboteur er voor dat je nog veel harder je best gaat doen en de lat super hoog legt. Ben je bang om te falen? Dan zorgt de saboteur er voor dat je geen nieuwe dingen gaat proberen zodat jou een afgang bespaard wordt. Ben je bang om afgewezen te worden? Dan zorgt de saboteur ervoor dat je alvast gaat bedenken waar je op afgewezen kan worden en jezelf gaat afwijzen. Zo ben je de mensen die je eventueel zouden kunnen neerhalen hierin in ieder geval voor. Een bescherming die niet heel erg realistisch is, omdat het je uiteindelijk alleen maar tegenhoudt of uitput.
Hoe kom je er van af?
Het belangrijkste is dat je je niet laat overnemen door je saboteurs. Jij staat aan het roer en de saboteur is slechts een passagier op jouw schip. Je komt jammer genoeg niet helemaal van ze af, ze horen nou eenmaal bij jou. Maar er moet dan wel duidelijk zijn wie hier de macht heeft. Hoe pak je die macht dan weer terug? Door simpel weg een vriendschapsverdrag te sluiten met je saboteurs, dus met je negatieve overtuigingen over jezelf. Klinkt natuurlijk super tegenstrijdig, maar dit is hoe het gaat;
Leren kennen. Leer eerst je gevoel en je gedachten kennen. Voel wat je voelt en vraag je af wat jou bijvoorbeeld nu zo bang maakt. Benoem je gevoelens, ontdek waar ze vandaan komen en schrijf ze op. Ook negatieve gevoelens willen gezien worden. Zo weet je precies hoe de saboteur in elkaar steekt.
Accepteren. Iets accepteren wat je tegen staat is heel lastig. Het zal je helpen als je kunt zien dat de saboteur nu eenmaal een onderdeel is van jou. Het is een stukje van jou, maar het neemt je niet helemaal in bezit. Je kunt er als het ware van een afstandje neutraal naar kijken, zonder veroordelende gevoelens (‘ik vind het belachelijk dat ik dit heb’, ‘ik wil dit niet’, ‘ik schaam me’). Veroordelende gevoelens voeden de saboteur alleen maar en geven het meer macht. De saboteur kickt op negatieve aandacht.
Besef je dan dat je deze saboteur nu niet meer nodig hebt in je leven, het hoeft je niet meer te beschermen. Met dat besef visualiseer je dat je de saboteur als het ware weg zet op de passagiersstoel. Hij mag er wel zijn, maar bepaalt niet meer de koers.
Dit heb je niet zomaar in één keer geleerd, maar oefening baart kunst.
